Trước thông tin Trung Quốc tạm dừng nhập khẩu sản phẩm xoài Việt Nam do hành vi gian lận xuất xứ, Cục Bảo vệ thực vật (BVTV) thông tin chính thức về vấn đề này.
Trung Quốc tạm dừng nhập khẩu xoài Việt Nam để rà soát lại mã số vùng trồng
Theo lãnh đạo Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN-PTNT), việc cấp mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói xuất phát từ yêu cầu của phía Tổng cục Hải quan Trung Quốc. Quy định này được thông báo từ năm 2018 và bắt đầu áp dụng từ năm 2019. Theo đó, trước khi các lּô hàng quả tươi xuất khẩu chính ngạch sang thị trường phải ghi mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói lên giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật xuất khẩu.
Ngay trong năm 2018, để tạo điều kiện cho xuất khẩu và không làm gián đoạn thương mại, Cục BVTV đã làm việc với Tổng cục Hải quan để có những hướng dẫn cụ thể hơn và xây dựng cơ chế phối hợp giữa 2 bên.
Bộ NN-PTNT đã có văn bản số 3906/BNN-BVTV ngày 23/5/2018 để hướng dẫn các địa phương khai báo các vùng sản xuất và cơ sở đóng gói tại địa phương có nhu cầu được cấp mã số theo các yêu cầu của Tổng cục Hải quan Trung Quốc.
Các tỉnh đã tiến hành rà soát kiểm tra và lập hồ sơ gửi về Cục BVTV để đề nghị cấp mã số. Trên cơ sở đề nghị của địa phương, Cục đã cấp mã số cho các vùng trồng, cơ sở đóng gói và gửi danh sách này để Tổng cục Hải quan xάּc nhận và đồng ý. Cục BVTV sẽ căn cứ trên đề nghị của địa phương để thực hiện cấp mã số và gửi cho phía Tổng cục Hải quan tiến hành xάּc thực mã và đàm phán xây dựng cơ chế cập nhật các mã số trên.
Theo Cục trưởng Cục BVTV Hoàng Trung, cần phải nhấn mạnh rằng, lượng mã số lớn trải dài ở tất cả các địa phương nên trong năm 2019 Cục BVTV đã phối hợp với nhiều địa phương để tiến hành tập huấn, phổ biến thông tin liên quan đến nội dung quy trình cấp mã số cho thị trường Trung Quốc, trong đó đặc biệt nhấn mạnh vai trò địa phương trong việc xάּc minh thông tin các vùng trồng có yêu cầu cấp mã và thực hiện vùng giáּм sάּt các mã số vùng trồng đã được phía Trung Quốc chấp nhận.
Liên quan đến thông tin phía Tổng cục Hải quan Trung Quốc thông báo cho cơ quan Kiểm dịch thực vật Việt Nam về 220 lּô xoài (khoảng 3.300 tấn trong tổng số 750.000 tấn đã xuất khẩu sang Trung Quốc trong năm 2019 và 2020, chiếm khoảng 0,43% tổng lượng xuất khẩu) vi phạm quy định về kiểm dịch thực vật có nhiều nguyên nhân khác nhau.
Do đó, phía Trung Quốc yêu cầu tạm ngưng nhập khẩu xoài từ các vùng trồng và cơ sở đóng gói có liên quan để phối hợp tiến hành điều tra nguyên nhân, đề xuất biện pháp khắc phục và nâng cao công tác quản lý. Trong số các vùng trồng và cơ sở đóng gói này có 2/82 vùng trồng xoài và 1/12 cơ sơ đóng gói của Đồng Tháp trong danh sách vi phạm.
Chưa ảnh hưởng quá lớn các vùng xoài
Ngay khi nhận được thông tin về sự việc này, Cục BVTV đã yêu cầu các đơn vị kiểm dịch cửa khẩu tăng cường kiểm soát, yêu cầu địa phương và địa phương để thực hiện theo yêu cầu của Tổng cục Hải quan, và tiến hành điều tra nguyên nhân và đề xuất biện pháp khắc phục theo quy định.
Trong quá trình điều tra, Sở NN-PTNT Đồng Tháp đã báo cáo Cục BVTV về thực trạng các doanh nghiệp sử dùng không đúng mã số, “mượn” mã số của nhau để tiến hành xuất khẩu. Chính điều này gây ảnh hưởng đế uy tín của xoài Việt Nam xuất khẩu mà còn trực tiếp ảnh hưởng đến các đơn vị chủ sở hữu mã số ngay trong vụ xuất khẩu tới đây.
Cục BVTV yêu cầu các địa phương xây dựng kế hoạch cho việc cấp mã số vùng trồng đối với cây trồng xuất khẩu và tăng cường công tác giáּм sάּt đối với các mã đã cấp. Ảnh: NH.
Tại thời điểm này, theo Cục BVTV chưa gây ảnh hưởng lớn đến xuất khẩu xoài sang Trung Quốc do thời điểm này vụ xoài tại Đồng Tháp đã kết thúc, để ngăn chặn việc lặp lại các vi phạm tương tự, Cục Bảo vệ thực vật sẽ phối hợp với các địa phương nói chung và Đồng Tháp nói riêng thực hiện các giải pháp sau:
Tiếp tục tập huấn, tuyên truyền và phổ biến cho các tổ chức, cá nhân và địa phương xuất khẩu về các quy định của thị trường nhập khẩu, đặc biệt là Trung Quốc.
yêu cầu các địa phương xây dựng kế hoạch cho việc cấp mã số vùng trồng đối với cây trồng xuất khẩu và tăng cường công tác giáּм sάּt đối với các mã đã cấp. Trên cơ sở làm việc với các tỉnh, Cục BVTV sẽ có kế hoạch phối hợp thực hiện giáּм sάּt cùng với địa phương.
Chỉ đạo các đơn vị kiểm dịch thực vật giáּм sάּt các mã số mà Cục đã cấp. Áp dụng các biện pháp xử lý nghiêm đối với các doanh nghiệp sử dụng mã số không đúng, mượn mã số.
Cục BVTV sẽ chủ động làm việc với Tổng cục Hải quan để cùng thảo luận các biện pháp phối hợp trao đổi thông tin trong quản lý các mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói, khi dịch Coѵīɗ-19 đã được kiểm soát.
