Trên cơ sở này, có thể đề xuất 3 phương án thi/xét tốt nghiệp cho những năm sau.
Thi tốt nghiệp 4 môn/bài thi
Phương án này có 3 môn bắt buộc và một bài thi tự chọn theo tổ hợp là khoa học tự nhiên hay khoa học xã hội.
|
Vừa thi vừa xét
Theo phương án này sẽ thi bắt buộc 3 môn toán, văn và ngoại ngữ. Ngoài ra, để xét tốt nghiệp, còn tính thêm điểm trung bình cả năm của 3 năm học cấp THPT. Như vậy, để tính bình quân điểm tốt nghiệp, lấy tổng điểm 3 môn thi và 3 năm học chia cho 6.
Phương án này có ưu điểm là giảm môn thi đáng kể và có kết hợp giữa đánh giá tổng kết và đánh giá quá trình. Tuy nhiên, nó vẫn có hạn chế là có thể xảy ra tiêu cực trong quá trình đánh giá của giáo viên.
Không thi, chỉ xét tốt nghiệp
Thay vì thi, chỉ xét tốt nghiệp dựa trên kết quả điểm của 3 môn toán, văn, ngoại ngữ lớp 12 và điểm trung bình cả năm của 3 năm học THPT.
Phương án này phù hợp với các tình huống khẩn cấp như thiên tai, dịch bệnh hay chiến tranh xung đột một vùng hay toàn quốc. Mặt khác, phương án này giảm đáng kể áp lực thi cử, chuyển hoàn toàn việc đánh giá học sinh cho nhà trường, giáo viên và tự đánh giá của học sinh. Nếu đi theo phương án này, chắc chắn ngành giáo dục sẽ có các cách thức đánh giá học sinh một cách khoa học, thực hiện đánh giá cấp quốc gia thường xuyên hay tham gia các đánh giá quốc tế như một số nước đã thực hiện. Phương án này đi theo hướng các nước có nền giáo dục tiên tiến như Mỹ, Đức, Canada, New Zealand, Nhật Bản…
Thi và xét tốt nghiệp ở các nước trên thế giớiỞ các nước trên thế giới hầu hết bỏ thi tốt nghiệp đối với giáo dục cơ bản (tiểu học và THCS). Nhiều nước, vùng lãnh thổ rất coi trọng kỳ thi THPT quốc gia, không chỉ để xét tốt nghiệp mà còn cung cấp dữ liệu cho tuyển sinh đại học và giáo dục nghề nghiệp như Trung Quốc, Đài Loan, Hàn Quốc, Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Nga, Hungary, Ukraine, Belarus… Vương quốc Anh tổ chức kỳ thi A-Level, Pháp có kỳ thi tú tài duy trì hàng trăm năm nay.
Bên cạnh đó, vẫn có nước không có kỳ thi chung, mà do các địa phương/bang tổ chức thi hoặc xét tốt nghiệp riêng như: Mỹ, Nhật Bản, Úc, New Zealand, Canada, Đức. Những nước này thực hiện xét tốt nghiệp trên cơ sở kết quả học tập trong năm của học sinh và kết hợp với một bài kiểm tra hay thi cuối cùng để lấy điểm xét tốt nghiệp. Nhật Bản có kỳ thi tuyển sinh vào đại học tổ chức vào tháng 1 hoặc 2 hằng năm. Mặc dù không thi nhưng bằng tốt nghiệp THPT của những nước này có giá trị rất cao: bằng tốt nghiệp THPT của Đức có giá trị trên toàn châu Âu.
|