Ngoài luyện nghe và nhại theo người bản xứ, người học cần tập phát âm câu khó, chia từ thành cụm âm tiết và ghi âm lại, sau đó tự sửa lỗi.
Tiếng Anh là ngôn ngữ khó nói với lượng từ vựng khổng lồ và cách phát âm khác biệt so với cách viết. Tuy nhiên, việc phát âm tiếng Anh sẽ trở nên dễ dàng hơn với sáu cách sau đây.
Luyện tập nguyên âm, phụ âm và cụm âm tiết
Từ vựng tiếng Anh được cấu tạo từ nguyên âm và phụ âm, tạo thành âm tiết. Các nguyên âm trong tiếng Anh (a, e, i, o, u) được phát âm bằng nhiều cách, tùy thuộc vào phụ âm đứng trước, đứng sau và gốc ngôn ngữ của từ. Mỗi nguyên âm đều có cách phát âm ngắn (như là âm a ngắn trong từ “bat”) và cách phát âm dài (như âm a dài trong từ “play”).
Ngoài ra các phụ âm trong tiếng Anh cũng có thể được phát âm bằng nhiều cách, tùy thuộc vào từng từ. Ví dụ, phụ âm c có thể được phát âm như âm s trong từ “cereal” (ngũ cốc), trong khi lại được phát âm như âm k trong từ “cat” (con mèo).
Bởi vậy, để nắm chắc cách phát âm từng từ trong tiếng Anh, bạn cần chia từ ra từng âm tiết, từng nguyên âm phụ âm. Sau đó, bạn có thể tra cứu và tìm hiểu cách phát âm các nguyên âm, nhờ sự trợ giúp của từ điển và bảng phiên âm quốc tế (International Phonetic Alphabet) để làm quen dần với các cách phát âm, từ đó có thể phát âm khi nói và bắt âm khi nghe chuẩn xác hơn.
Lắng nghe người bản xứ
Một cách hiệu quả nhất để học phát âm là lắng nghe cách người bản xứ phát âm từng từ. Bằng cách nhại theo họ, bạn sẽ quen dần với việc phát âm và nói có ngữ điệu. Dần dần, bạn có thể bắt chước cách phát âm của những cụm từ, cách diễn đạt dài hơn và có thể có giọng phát âm tiếng Anh chuẩn hơn.
Việc nghe cách phát âm và nhại theo này còn được gọi là phương pháp speech shadowing, được ứng dụng nhiều trong cả việc dạy ngôn ngữ, dạy phiên dịch hay dạy thanh nhạc.
Ảnh: Shutterstock
Quan sát chuyển động miệng khi phát âm
Để phát âm từng âm tiết, người nói phải cử động miệng, môi và lưỡi đúng cách. Nếu người học ngoại ngữ chuyển động miệng theo một cách khác, khả năng phát âm của họ sẽ bị ảnh hưởng, dẫn tới khó hiểu, không tròn vành, rõ chữ.
Khi giao tiếp với người bản xứ hay với những người học ngoại ngữ nhiều kinh nghiệm, bạn nên quan sát cách họ chuyển động cơ miệng khi phát âm. Ví dụ, như từ “love” (tình yêu) trong tiếng Anh, khi phát âm, lưỡi cần chuyển động xuống dưới. Còn từ “pirate” (cướp biển) lại yêu cầu người nói phải mím môi để phát âm chữ p chuẩn xác.
Luyện tập các câu khó phát âm (tongue twisters)
Các câu khó phát âm thường có nhiều từ với những âm tiết tương đồng, khiến người nói gặp khó khăn trong việc phân biệt, làm rõ âm tiết. Ví dụ “she sells seashells by the seashore” (Cô ấy bán vỏ ốc bên bờ biển) khiến nhiều người bản xứ cũng phải ngọng khi lần đầu gặp phải.
Việc luyện tập các câu khó sẽ giúp người học ngoại ngữ nâng cao khả năng phát âm rõ ràng các âm tiết.
Ghi âm
Khi nói chuyện bằng ngoại ngữ, do quá tập trung vào suy nghĩ nội dung và lựa chọn cách diễn đạt, nhiều người không thể kiểm soát được các lỗi sai phát âm. Điều này có thể được cải thiện nhờ ghi âm lại khi luyện tập. Những bài khi âm có thể giúp bạn nhận ra vấn đề của mình khi nói và tìm cách giải quyết.
Ngoài ra, bạn cũng có thể tự quay video để chú ý hơn đến các cử động cơ miệng, môi, và lưỡi khi nói. Từ đó, bạn có thể so sánh với cách người bản xứ phát âm để tìm ra những vấn đề của bản thân.
Thuê gia sư giao tiếp
Khi các cách luyện tập trên không còn hiệu quả, bạn có thể thuê một gia sư giao tiếp, những người có nhiều năm kinh nghiệm, để trực tiếp nhận định khả năng của bạn và hướng dẫn cách cải thiện. Đây thường là phương pháp có chi phí cao nhất, tuy nhiên sẽ giúp bạn cải thiện khả năng một cách nhanh chóng nhất.
Phan Nghĩa (Theo Spoken English Practice)
