Vì nóng lòng muốn con trai 2 tuổi biết tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha, chị Anne Guarnera ở bang Virginia, Mỹ đã khiến con không thích học ngoại ngữ.
Từ thất bại ban đầu, chị Anne Guarnera đã tìm hướng tiếp cận khác và thành công. Chị chia sẻ cách dạy con hai ngôn ngữ trên Language Learning At Home.
Khi con trai chào đời, tôi đặt quyết tâm sẽ nuôi dạy cháu thành trẻ song ngữ bằng cách dạy tiếng Anh, ngôn ngữ chính tại nơi chúng tôi sống và tiếng Tây Ban Nha, tiếng mẹ đẻ của tôi. Trong lễ rửa tội của cháu, bạn bè tặng tôi rất nhiều sách thiếu nhi tiếng Tây Ban Nha, một cuốn kinh thánh song ngữ. Ở nhà, tôi đọc những cuốn sách này, nói chuyện, ru con ngủ bằng tiếng Tây Ban Nha.
Nhưng khi con trai 2 tuổi, cháu nói với tôi: “Không mẹ ơi, con muốn là người bình thường?”.
Tôi ngạc nhiên: “Ừ, tất nhiên. Theo con thế nào là bình thường?”.
Cháu trả lời: “Là người chỉ nói tiếng Anh thôi mẹ ạ”.
Khoảnh khắc ấy, trái tim tôi vỡ thành hàng nghìn mảnh. Tôi mơ ước một ngày đưa con đi du lịch, giúp con kết bạn khắp thế giới. Kết quả, cháu nghĩ nói hai thứ tiếng là không bình thường. Lần đầu làm mẹ, tôi khó chấp nhận sự thật con không muốn làm theo ý tưởng của mình. Sau đó, tôi nhận ra cần thay đổi chiến lược dạy để giúp con nhận ra, học hai ngôn ngữ là trải nghiệm đáng giá.
Liệu các bạn có từng rơi vào tình huống con cái phản đối việc học ngôn ngữ? Có thể gia đình bạn là gia đình song ngữ, bạn muốn con học ngôn ngữ của bố và mẹ. Cũng có thể bạn muốn con học một ngôn ngữ khác tiếng mẹ đẻ để hội nhập như tiếng Anh. Nhưng kết quả đều giống nhau, trẻ không muốn học.
Nếu từng gặp tình huống như vậy, bạn không hề cô đơn. Nhưng bạn sẽ giải quyết vấn đề này như thế nào? Trước khi tôi tiết lộ phương pháp của mình, hãy để tôi trấn an bạn rằng, việc trẻ không thích học ngoại ngữ là hoàn toàn bình thường.
Có rất nhiều nghiên cứu về lý do tại sao trẻ không thích học ngoại ngữ. Nó bao gồm việc phải thực hành liên tục, hay mắc lỗi trong khi trẻ sợ thất bại. Tuy nhiên, việc kích thích tình yêu ngôn ngữ ở trẻ không phải là không thể.
Khi nghe con nói “muốn làm người bình thường”, tôi ngừng dạy tiếng Tây Ban Nha một thời gian để đánh giá tình hình, tìm hiểu lý do con không thích. Những lý do thường là khác nhau vì mỗi trẻ gặp khúc mắc riêng.
Ảnh: Shutterstock.
Nếu con đang học ngoại ngữ tại trường hoặc học nhóm tại nhà, bạn có thể chia sẻ với giáo viên để xin lời khuyên. Nếu bạn tự dạy con, hãy tham gia vào các nhóm học ngôn ngữ dành cho trẻ trên mạng xã hội. Bạn có thể tìm thấy khá nhiều thông tin, hướng dẫn của phụ huynh đi trước. Thời gian đó, tôi đã tìm đọc sách về nuôi dạy trẻ song ngữ. Kiến thức trong sách đã giúp tôi rất nhiều.
Nhưng tôi nhận ra những phương pháp là không hiệu quả nếu con vẫn ác cảm với ngoại ngữ. Bởi vậy, tôi nói với con về lý do phải học tiếng Tây Ban Nha để con nhận ra giá trị hữu ích của hoạt động này. Vì con trai tôi là trẻ hướng ngoại, tôi bảo: “Nếu con biết nhiều ngôn ngữ, con sẽ có thêm rất nhiều bạn bè”. Con trai thấy tôi nói đúng vì trong khu phố nhà tôi, người dân đến từ nhiều nước. Ở sân chơi, khi nói chuyện, bọn trẻ dùng ít nhất 5 thứ tiếng.
Bạn hãy thử thảo luận với con về tầm quan trọng của ngoại ngữ. Với trẻ lớn hơn, bạn có thể nói về giá trị của ngoại ngữ trong tương lai như mở rộng cơ hội học tập, đi du lịch nhiều nơi trên thế giới. Với trẻ nhỏ, bạn có thể tìm những ý nghĩa đơn giản như kết bạn mới, xem phim hoạt hình.
Ngoài ra, tôi mua thêm sách, tranh ảnh về các quốc gia nói tiếng Tây Ban Nha. Việc tìm hiểu về văn hóa, đời sống của những nước dùng ngôn ngữ đang học giúp trẻ cảm thấy gần gũi hơn. Và biết đâu những điểm thú vị trong văn hóa các nước sẽ là động lực để trẻ học ngoại ngữ.
Trước đây, khi dạy tiếng Tây Ban Nha, tôi đã tạo nhiều áp lực cho con, khiến cháu nghĩ việc học ngoại ngữ thật căng thẳng. Điều này là do tôi nóng lòng muốn cháu thành thạo cả hai ngôn ngữ trong khi việc học tiếng đòi hỏi rất nhiều thời gian, sự kiên nhẫn. Bởi vậy, giờ đây tôi biến học tập thành trò chơi.
Khi con nói tiếng Anh, tôi giả vờ không hiểu. Cháu phải tìm cách diễn đạt lại bằng tiếng Tây Ban Nha. Hoạt động này diễn ra rất thoải mái. Con trai tôi lúc nào cũng sẵn sàng giải thích mọi điều từ tiếng Anh sang tiếng Tây Ban Nha cho tôi nghe.
Nhiều phụ huynh chia sẻ với tôi là không thể áp dụng phương pháp này vì không thành thạo ngoại ngữ con đang học. Nếu vậy, bạn có thể khuyến khích con học qua ứng dụng như Duolingo. Ứng dụng này thiết kế bài tập đi kèm hệ thống khen thưởng, có thể khơi gợi hứng thú của trẻ. Nếu con học chăm, bạn cũng có thể thưởng những món quà nhỏ. Trong học tập, khen thưởng luôn là biện pháp hữu ích để khơi gợi động lực cho trẻ.
Tú Anh (Theo Language Learning At Home)
