Startup về nền tảng thanh toán số FOMO Pay đã từng kỳ vọng về sự phát triển trong năm 2020 khi lĩnh vực tài chính công nghệ tại Đông Nam Á bùng nổ. Số người dùng ví điện tử ngày một tăng nhanh. Dù có đưa ra các mức độ rủi ro, FOMO Pay chưa bao giờ tưởng tượng đến viễn cảnh đại dịch toàn cầu khiến nền kinh tế thế giới rơi vào trạng thái chững. Toàn bộ nguồn lực xã hội dành cho những nỗ lực ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh.
Khi các hoạt động tiêu dùng giảm, tổng giá trị giao dịch trên nền tảng FOMO cũng giảm 50% trong tháng 2 vừa qua. Công ty đã cho nghỉ việc một loạt nhân sự bán thời gian và trì hoãn kế hoạch phát triển ra nước ngoài. “Các biện pháp trên giúp chúng tôi giảm được 10-20% chi phí”, Zack Yang, đại diện FOMO chia sẻ trong một bài phỏng vấn với Nikkei Asian Review, đồng thời nhận định “tình hình đang rất xấu – thị trường vốn cũng không khả quan”.
 |
|
Một công ty khởi nghiệp tại Đông Nam Á. Ảnh: Nikkei Asia |
Theo số liệu của DealStreetAsia, đầu tư và các công ty khởi nghiệp tại Đông Nam Á đạt 9,5 tỷ USD năm 2019, giảm 30% so với năm 2018. Thêm vào đó, nhà đầu tư cũng yêu cầu khắt khe hơn sau hàng loạt vụ IPO thất bại của các công ty nổi tiếng, điển hình là Uber.
Trong khi nhà đầu tư cảnh giác rót vốn, Covid-19 cũng tấn công mạnh mẽ vào nền kinh tế toàn cầu và thị trường vốn trong quý đầu năm 2020. Việc gọi vốn khởi nghiệp cũng trở nên khó khăn. GV Ravishankar, giám đốc điều hành quỹ Sequoia Capital Ấn Độ nhận định: “Vốn rót cho các startup sẽ rất ít, vì vậy, việc cắt giảm chi phí cần phải được thực hiện một cách nhanh chóng và triệt để”.
Đại diện FOMO Pay cho biết, công ty đã giảm lương nhân viên từ 20-50% để đủ tài chính trang trải cho các hoạt động trong tháng 3 vừa qua. Để có thể trụ vững và hỗ trợ nhau đi qua khó khăn, Zack Yang cùng CEO của 30 công ty khởi nghiệp khác tại Singapore, Malaysia, Thái Lan và Indonesia thành lập nhóm “SEA Founder”.
Giden Lim, giám đốc điều hành startup về giao nhận hoa BloomThis có trụ sở đặt tại Malaysia và cũng là thành viên của SEA Founder cho biết, công ty của anh bị ảnh hưởng nề bởi lệnh kiểm soát đi lại, cấm tụ tập nơi đông người và hạn chế xuất nhập cảnh của chính phủ.
“Doanh thu của chúng tôi đã giảm 90% và không chắc tình hình này sẽ kéo dài đến bao giờ. Nếu dịch bệnh kết thúc, cũng không thể chắc chắn là mọi thứ sẽ trở lại như trước. Tình hình này đã dẫn đến nhiều vấn đề căng thẳng về mặt tài chính”, trong bài phỏng vấn với Nikkei, Lim cho biết.
 |
|
Doanh thu của Bloom This đã giảm 90% doanh thu do ảnh hưởng của Covid-19. |
BloomThis buộc phải cắt giảm tất cả các chi phí marketing, yêu cầu chủ nhà giảm tiền thuê mặt bằng, tìm kiếm viện trợ từ ngân hàng, xem xét giảm lương nhân viên. “Chúng tôi xác định sẽ mất khoảng 12 tháng hoặc hơn việc kinh doanh mới có thể phục hồi hoàn toàn. Nỗ lực cắt giảm tất cả các chi phí một cách tối đa và tìm kiếm các cơ hội mới sẽ là điều tối cần thiết để sống sót qua giai đoạn khủng hoảng này”, Giden Lim nói.
Công ty chuyên phát triển Game – Agate International tại Indonesia đã quyết định đóng băng hoạt động tuyển dụng nhân sự vì một vài khách hàng trì hoãn thanh toán. Giám đốc điều hành Agate – Shieny Aprillia cho biết công ty của cô đã chuẩn bị trước cho giai đoạn khó khăn bằng các biện pháp cắt giảm chi phí đồng thời chuẩn bị cho một kế hoạch hoạt động từ 6 đến 12 tháng cho đến khi mọi việc trở lại bình thường.
Ngay cả các công ty khởi nghiệp đã gọi số tiền vốn lớn trước đó cũng không hoàn toàn miễn dịch với khủng hoảng. Caecilia Chi, Giáp đốc điều hành ví điện tử YouTrip cho biết, công ty đã giảm lương của đội ngũ nhân sự cấp cao và và cắt giảm 50% chi phí marketing. Doanh nghiệp này vừa được rót vốn 30 triệu USD cách đây không lâu.
Một công ty khác cũng trải qua nhiều “nỗi đau” là Traveloka. Công ty khởi nghiệp này phải sa thải 100 nhiên viên, tương đương với 10% đội ngũ nhân sự. Chưa kể phải xử lý số tiền bồi hoàn khổng lồ trong tháng 2 vừa qua khi hoạt động du lịch bị ảnh hưởng nặng đề do dịch bệnh bùng phát.
Lệnh hạn chế đi lại mà hàng loạt chính phủ các nước ban hành để ngăn chặn sự lây lan của virus cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động tìm nguồn vốn của các công ty khởi nghiệp Đông Nam Á.
Hyuk Tae Kwon, giám đốc điều hành quỹ đầu tư Pine Venture Partners tại Singapore cho biết, ông sẽ tập trung vào việc hoàn thành các thoả thuận đạt được trước đó, thay vì tìm kiếm các công ty khởi nghiệp mới để rót vốn vì việc gặp mặt trực tiếp để bàn bạc rất khó khăn. “Đầu tư mạo hiểm là một lĩnh vực phải giao tiếp nhiều, chứ không chỉ đơn giản là nhìn vào các bảng tính và báo cáo số liệu”, ông nói.
Trong khi công ty khởi nghiệp có thể trông đợi vào những biện pháp kích thích kinh tế của chính phủ các nước, Jixun Fooo, đại diện GGV Capital có trụ sở đặt tại Trung Quốc cho biết, startup nên tập trung vào việc tối ưu hoá vận hành và tận dụng tài năng của người lãnh đạo. Ông cho rằng, nên nhìn vào bên trong công ty để quản lý tài chính tốt hơn và củng cố bộ máy vận hành. Bằng cách này, các công ty khởi nghiệp có thể cho các nhà đầu tư tương lai thấy được sức mạnh của mình, vì khả năng đối phó với khủng hoảng của nhà lãnh đạo cũng là một trong những yếu tố quan trọng khi đánh giá tiềm năng của một startup.
Phạm An (Theo Nikkei Asia)
