Huawei ‘lôi kéo’ các công ty bán dẫn về Trung Quốc

Huawei muốn các nhà cung cấp trong chuỗi cung ứng liên quan đến mình phải thử nghiệm và đóng gói chip – công đoạn cuối cùng trong sản xuất linh kiện bán dẫn – tại Trung Quốc, sớm nhất cho đến cuối năm nay. Yêu cầu tương tự cũng áp dụng với các công ty sản xuất bảng mạch in dùng để gắn chip.

Bên cạnh đó, hãng cũng đang từng bước đưa thêm các nhà sản xuất nội địa vào chuỗi cung ứng của mình. Công đoạn này đã được hãng điện tử Trung Quốc thực hiện năm ngoái, nhằm đẩy mạnh sản xuất và tiến tới “nội địa hóa” hoàn toàn linh kiện bán dẫn trong nước. Hiện hãng chỉ sẵn sàng chấp nhận các nhà cung cấp mới làm đối tác nếu họ có sẵn nhà máy tại Trung Quốc.

Việc sản xuất chip bán dẫn hầu hết được thực hiện ở các khu vực như châu Âu, Nhật Bản, Đài Loan hoặc Hàn Quốc. Theo Nikkei, nhiều nhà cung cấp ở Đài Loan, Nhật Bản và Hàn Quốc đã nhận được yêu cầu từ Huawei.

Tuy nhiên, nỗ lực của Huawei đang gặp phải nhiều thách thức vì bất ổn kinh tế do Covid-19 gây ra, cũng như “vòng kim cô” ngày càng siết chặt của chính quyền Tổng thống Donald Trump. Nhiều công ty đang e ngại khi bắt tay với hãng điện tử Trung Quốc.

“Nhiều nhà cung cấp muốn đứng ở nơi an toàn thay vì chọn phương án táo bạo. Điều đó là dễ hiểu, nhất là khi nhu cầu hiện tại và tương lai đều không cao do dịch bệnh”, một giám đốc trong chuỗi cung ứng chất bán dẫn tiết lộ. “Một số nhà cung cấp chuyên về thử nghiệm, đóng gói chip và sản xuất bảng mạch in đã giúp Huawei mở rộng công suất trong thời gian qua. Tuy nhiên, không phải ai cũng hưởng ứng lời kêu gọi của họ”.

Giám đốc một công ty khác trong chuỗi cung ứng cũng có ý kiến tương tự. “Có những nhà cung cấp muốn thực hiện các yêu cầu của khách hàng Mỹ, trong đó có việc sản xuất linh kiện bán dẫn bên ngoài Trung Quốc vì lý do an ninh. Những công ty này sẽ không chọn mở rộng công suất tại Trung Quốc”, người này nói.

Một nguồn tin thứ ba cũng nhận định, các chuỗi cung ứng sẽ không chọn cách mang nhà máy của mình tới Trung Quốc: “Chuỗi cung ứng rất phức tạp và đan xen nhau, như một củ hành tây khổng lồ. Huawei có thể bóc vỏ và tách một số lớp bên ngoài, tức có thể kêu gọi một số về Trung Quốc. Nhưng càng vào sâu bên trong, mọi thứ trở nên thử thách hơn rất nhiều”.

Ngoài ra, các nguồn tin khác trong ngành công nghiệp bán dẫn cũng nhận định tác động của chính quyền Trump là vấn đề không thể bàn cãi. Do đó, những doanh nghiệp muốn hợp tác với Huawei cần phải cân nhắc đến các yếu tố về bất ổn chính trị và cả suy thoái kinh tế.

Huawei bắt đầu nỗ lực nội địa hóa chuỗi cung ứng của mình từ 2018 sau khi ZTE bị Mỹ cấm vận. Quá trình được tăng tốc sau khi Giám đốc tài chính Mạnh Vãn Chu bị bắt tại Canada cuối năm đó.

Bên cạnh nội địa hóa, công ty cũng điều động hàng trăm kỹ sư thuộc các nhà máy, đồng thời thúc đẩy nghiên cứu nhằm giảm phụ thuộc doanh nghiệp nước ngoài. Hiện các nhà cung cấp ủng hộ Huawei có Jiangsu Changjiang Electronics Technology (JCET) và Xiamen Sanan Integrated Circuit – hai công ty sản xuất linh kiện bán dẫn và bảng mạch in hàng đầu Trung Quốc, được hỗ trợ bởi Quỹ đầu tư công nghiệp mạch tích hợp do Bắc Kinh chủ trì. Đây là dự án nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn – lĩnh vực được coi là “tối quan trọng” với Trung Quốc.

Quá trình nội địa hóa mảng bán dẫn của Huawei sẽ gặp phải thách thức ở nước ngoài. Một số bí quyết và nguyên liệu trong lĩnh vực này được nắm bởi các công ty Nhật Bản, chẳng hạn Ajinomoto Build Film (ABF) – chất nền quan trọng cho bộ xử lý cao cấp trên smartphone và máy trạm – đang thuộc sở hữu của Ajinomoto Fine-Techno. “Các nhà cung cấp và sản xuất của Nhật Bản sẽ không lập tức chuyển nhà máy sản xuất sang Trung Quốc, bởi cơ bản họ chưa có động lực nào để làm điều này”, một chuyên gia nhận định.

Chiu Shih-fang, nhà phân tích chuỗi cung ứng của Viện nghiên cứu kinh tế Đài Loan, nói rằng tham vọng của Huawei là khá rõ ràng, khi hãng muốn “kiểm soát và đảm bảo” nguồn cung chip để tránh bị bên ngoài tác động trong tương lai. “Tuy vậy, tình hình địa chính trị và đại dịch hiện tại khiến các doanh nghiệp đa dạng hóa cơ sở sản xuất. Đây có thể coi là thách thức cho các công ty nước ngoài nếu muốn chuyển đến Trung Quốc vì Huawei, nhất là khi họ chỉ tập trung đáp ứng cho một khách hàng”, Shih-fang nói.

Bảo Lâm