Sau thành công từ chủ trương chuyển hướng phát triển công nghiệp lên phía bắc với những khu công nghiệp (KCN) làm đòn bẩy tạo động lực phát triển kinh tế, tỉnh Bình Dương đang phát triển KCN khoa học công nghệ (KHCN) tại huyện Bàu Bàng nhằm mục tiêu phát triển bền vững cho giai đoạn mới, đáp ứng yêu cầu của thời đại công nghiệp 4.0.
Xem Video: Toàn cảnh khu công nghiệp Yên Phong, Bắc Ninh.
Điểm nhấn Bàu Bàng
Nằm cuối tỉnh Bình Dương, huyện Bàu Bàng giáp ranh huyện Chơn Thành của tỉnh Bình Phước. Từ chủ trương đưa công nghiệp về phía bắc của tỉnh Bình Dương, với lợi thế quốc lộ 13 kết nối xuyên suốt, KCN Bàu Bàng do Tổng công ty Đầu tư và Phát triển công nghiệp – Becamex IDC làm chủ đầu tư rất hiệu quả, giúp diện mạo của huyện giờ như “thay áo mới” với công nghiệp phát triển mạnh mẽ. Tính đến nay, huyện thu hút 1.000 dự án để phát triển công nghiệp, bao gồm 816 dự án đầu tư trong nước với vốn đăng ký 29.736 tỷ đồng và 184 dự án FDI với vốn đầu tư lên đến 3,6 tỷ USD. Nguồn vốn FDI này chủ yếu đầu tư vào KCN Bàu Bàng, trong đó có nhiều dự án lớn như: Công ty Polytex Far Eastern Việt Nam đầu tư chuỗi liên hợp hóa sợi – dệt – nhuộm với vốn hơn 274 triệu USD; Công ty TNHH KyungBang Việt Nam đầu tư hơn 179 triệu USD sản xuất các loại sợi và vải; Công ty TNHH Nội thất Lacouer Craft Việt Nam đầu tư hơn 98 triệu USD sản xuất đồ nội thất, trang trí nội thất, ghế sofa; Công ty TNHH Singtex Việt Nam đầu tư 50 triệu USD nhằm sản xuất các loại vải; Tập đoàn Kolon đầu tư 140 triệu USD để sản xuất sợi lốp polyester…
Hệ sinh thái khởi nghiệp tại Thành phố mới Bình Dương tạo thuận lợi cho dự án KCN KHCN ở Bàu Bàng phát triển.
Chủ trương chuyển hướng phát triển công nghiệp về phía bắc với các KCN làm đòn bẩy của tỉnh Bình Dương đã phát huy hiệu quả, giúp các địa phương phát triển công nghiệp rất nhanh. Đơn cử như tại Bàu Bàng, từ một huyện thuần nông, nhờ KCN Bàu Bàng đã kéo theo sự phát triển về đô thị, thương mại, dịch vụ đã giúp người dân có điều kiện sản xuất, kinh doanh. Nhờ vậy, kinh tế của huyện đã khởi sắc và chuyển biến nhanh theo hướng công nghiệp và dịch vụ. Theo UBND huyện Bàu Bàng, KCN đã góp phần quan trọng đưa giá trị sản xuất công nghiệp của huyện tăng bình quân hàng năm 21,31%; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng bình quân 25,33%…
Trước những thuận lợi gần đây, nhất là chuẩn bị đón làn sóng đầu tư mới từ các nước trong khu vực, huyện Bàu Bàng đang đứng trước một cơ hội lớn để có thể có những bước tiến nhảy vọt trong phát triển công nghiệp. Tận dụng chiến lược phát triển công nghiệp về phía bắc của tỉnh Bình Dương, đồng thời tận dụng hệ sinh thái công nghiệp đã hiện hữu và tương đối hoàn chỉnh tại Bàu Bàng do Becamex IDC đầu tư với các KCN Bàu Bàng 1.000 ha, KCN Bàu Bàng mở rộng 1.000 ha và KCN Cây Trường 700 ha, bằng “lợi thế người đi sau” Bàu Bàng hoàn toàn có thể nhìn thấy những bài học của các địa phương khác trong tỉnh để lựa chọn hướng đi cho mình, đó là phát triển cân bằng giữa các ngành công nghiệp thâm dụng lao động lớn với các ngành công nghiệp xanh, có giá trị gia tăng cao. Để làm được điều này, Bàu Bàng cần có quy hoạch cụ thể bài bản, trong đó KCN KHCN của Becamex IDC sẽ là một phần trong chiến lược chung của huyện để tăng tốc đột phá.
Chủ động phát triển khu công nghiệp khoa học công nghệ
Theo Becamex IDC, KCN KHCN có diện tích 900 ha nhằm thu hút các doanh nghiệp KHCN vào đầu tư. Qua đó hình thành nên một KCN riêng cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực có hàm lượng chất xám và giá trị gia tăng cao, thúc đẩy các trung tâm nghiên cứu và chuyển giao công nghệ, thu hút được các lao động tri thức và có tay nghề. Mục tiêu xây dựng KCN KHCN này nhằm thúc đẩy phát triển vùng phía bắc của tỉnh Bình Dương, vừa sản xuất giá trị gia tăng cao, vừa tập trung vào nghiên cứu và phát triển KHCN, đào tạo nguồn nhân lực.
Dự án KCN KHCN do Becamex IDC chủ động phát triển là một trong những dự án trọng điểm của Đề án TP Thông minh Bình Dương, hợp tác chặt chẽ giữa Bình Dương và Hiệp hội Đô thị khoa học thế giới WTA, học tập mô hình từ thành phố Daejeon Hàn Quốc, Eindhoven Hà Lan, Xin-ga-po và nhiều thành phố khoa học khác trên thế giới. KCN KHCN tập trung triển khai một khu vực nhằm thu hút các tập đoàn, và đặc biệt cả doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp khởi nghiệp trong các ngành sản xuất mũi nhọn có giá trị gia tăng cao phù hợp giai đoạn hiện nay; đồng thời quy hoạch khu vực nghiên cứu và phát triển, thực nghiệm KHCN, kết nối viện trường – doanh nghiệp cả trong nước và quốc tế, hướng đến trở thành một trung tâm đào tạo thu hút nguồn nhân lực kỹ thuật cao, nghiên cứu chuyển giao công nghệ. Bên cạnh môi trường làm việc, KCN KHCN cũng xây dựng một khu vực đô thị, là môi trường sinh sống lý tưởng cho các chuyên gia, kỹ sư, nhà khoa học, với cộng đồng khoa học năng động, sáng tạo.
KCN KHCN tại Bàu Bàng sẽ tạo cú hích cho địa phương phát triển.
Lợi thế cho KCN KHCN tại Bàu Bàng là ở cửa ngõ phía bắc của tỉnh Bình Dương, sẽ đóng vai trò quan trọng làm cầu nối và thúc đẩy phát triển kinh tế giữa Bình Dương với hai tỉnh Tây Ninh và Bình Phước, có vị trí nằm giữa hai tuyến đường huyết mạch là quốc lộ 13 và đường Bàu Bàng – Mỹ Phước – Tân Vạn, từ đó việc kết nối vận chuyển hàng hóa đến các cảng biển, cảng hàng không quốc tế ở TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu rất thuận lợi. Bên cạnh đó, với quy hoạch cảng sông tỉnh Bình Dương đã duyệt, Bàu Bàng tập trung phát triển các trung tâm logistics, kết nối vận chuyển hàng hóa từ Bàu Bàng đến cảng An Tây trên sông Sài Gòn và các cảng sông khác là một giải pháp hữu hiệu trong tương lai gần. Điều đó khiến cho việc xuất nhập khẩu tại Bàu Bàng sẽ gần như diễn ra trực tiếp tại địa phương không phải duy trì lượng hàng hóa lưu kho lớn.
Một lợi thế nữa là dưới góc độ doanh nghiệp đầu tàu, thành công từ các KCN Mỹ Phước, Bàu Bàng, VSIP, Becamex IDC đã đồng hành với sự phát triển công nghiệp tại Bình Dương từ những ngày đầu. Trong giai đoạn mới để đáp ứng nhu cầu mới, Becamex IDC xác định cần xây dựng các KCN gắn liền với KHCN, tại đó tạo ra nơi kết nối, chuyển giao kết quả nghiên cứu giữa các viện nghiên cứu với các trường đại học. Để thực hiện chiến lược trong giai đoạn mới, tận dụng ưu thế về hạ tầng của Bàu Bàng, Becamex IDC đã nghiên cứu và triển khai xây dựng dự án KCN KHCN.
Nền tảng phát triển kinh tế bền vững và cân bằng
Theo UBND tỉnh Bình Dương, dự án KCN KHCN ra đời với mong muốn Bình Dương nói chung và huyện Bàu Bàng nói riêng sẽ có những bước đi đột phá, lấy KHCN làm nền tảng để có thể phát triển kinh tế một cách bền vững và cân bằng. KCN KHCN được kỳ vọng sẽ đóng vai trò chủ đạo trong việc chuyển đổi các KCN hiện tại thành các KCN thông minh, với các nhà máy thông minh, tự động, ứng dụng các công nghệ tiên tiến hiện đại như trí tuệ nhân tạo, internet vạn vật,… từng bước giúp Bình Dương có một nền tảng vững chắc về khoa học, làm chủ và tạo ra các công cụ sản xuất mới dựa trên khoa học kỹ thuật, chuẩn bị đón đầu các thách thức và cơ hội mới trong kỷ nguyên số, kỷ nguyên của công nghiệp 4.0.
Hạ tầng giao thông thuận lợi kết nối KCN KHCN ở Bàu Bàng với khu vực.
Chia sẻ về KCN KHCN, ông Nguyễn Văn Hùng, Chủ tịch HĐQT Becamex IDC cho rằng: Nhận thức được vai trò quan trọng của việc đổi mới và sáng tạo trong thời kỳ mới, Becamex IDC đã và đang mạnh dạn tiến hành nghiên cứu những mô hình, cách thức xây dựng các KCN KHCN trên toàn thế giới thông qua các mối quan hệ hợp tác với các đối tác quốc tế như Hiệp hội Đô thị khoa học thế giới WTA… từ đó mong muốn tìm ra mô hình phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội ở Bình Dương. Dựa trên nền tảng hệ sinh thái đô thị công nghiệp đã hiện hữu của Becamex IDC nói riêng và Bình Dương nói chung, đồng thời sử dụng lý thuyết “Ba nhà” trong Đề án Thành phố thông minh của tỉnh Bình Dương làm nền tảng về lý luận để đề xuất và xây dựng các đề án mới như KCN KHCN tại Bàu Bàng, Trung tâm thương mại thế giới Thành phố mới Bình Dương… Qua đó từng bước tạo ra các hạt nhân ban đầu thúc đẩy hình thành một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, rộng hơn nữa là một vùng đổi mới sáng tạo bền vững tại Bình Dương, đáp ứng những yêu cầu mới trong kỷ nguyên kinh tế số, kinh tế tri thức đã và đang đến gần.
Có thể nói, huy động nguồn lực xã hội hiệu quả trong phát triển hệ thống hạ tầng giao thông đồng bộ, xây dựng kết cấu hạ tầng các KCN gắn với đô thị hóa đã tạo đòn bẩy giúp tỉnh Bình Dương thu hút đầu tư hiệu quả. Tính đến nay, toàn tỉnh có 31 KCN với tổng diện tích 12.721 ha, trong đó có 29 KCN đã đi vào hoạt đông với tổng diện tích 11.021 ha, tỷ lệ lấp kín đạt trên 70%. Hiện các KCN đã thu hút 2.914 dự án, bao gồm 2.262 dự án FDI với tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 24 tỷ USD và 652 dự án đầu tư trong nước với tổng vốn đầu tư đăng ký gần 72.000 tỷ đồng.
KCN VSIP tại Bình Dương do Becamex IDC và đối tác Xin-ga-po hợp tác phát triển.
Các KCN đã tạo việc làm cho 472.461 lao động trong các doanh nghiệp, trong đó 87% là lao động ngoài tỉnh. Hằng năm, các doanh nghiệp đạt doanh thu khoảng 32,4 tỷ USD và đóng góp vào ngân sách Nhà nước khoảng 719 triệu USD; đồng thời tác động từ KCN đã đưa lĩnh vực thương mại, dịch vụ của địa phương phát triển. Với thực tế như vậy, việc KCN KHCN ra đời, đây là mô hình thí điểm mới, tiếp biến từ các nước phát triển, rất cần được sự quan tâm hỗ trợ chính sách, cơ chế từ Nhà nước để sự thành công của dự án có thể tạo bước ngoặt không chỉ cho Bình Dương mà còn cho Vùng kinh tế trọng điểm phía nam, trong tương lai từng bước hình thành hệ sinh thái sản xuất công nghệ cao, mở ra trung tâm tri thức cho toàn vùng, điểm sáng năng động của cả nước.
