Bằng nỗ lực của doanh nghiệp và nông dân, những sản vật tưởng rất bình thường như: hoa sen, khổ qua rừng… đã vinh dự đạt chứng nhận OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm) và đang góp phần đưa đặc sản bản địa Đồng Nai đi xa.
Sen là sản phẩm truyền thống của huyện Nhơn Trạch.
Xem Video: Đồng Tháp: Tập huấn chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” cho nông dân
XEM VIDEO CLIP: RbdXPFqUpyg
Trà khổ qua rừng Long Khánh và trà sen Nhơn Trạch, là 2 trong số nhiều các sản phẩm vinh dự được gắn 3 sao trong chương trình “mỗi xã một sản phẩm”- OCOP – của tỉnh Đồng Nai.
Đưa hương sen lan tỏa
Từ lâu, huyện Nhơn Trạch đã nổi tiếng với nhiều sản phẩm nông nghiệp đặc trưng như: trà Phú Hội, cốm dẹp Vĩnh Thanh, hay sen Long Tân. Bà Nguyễn Thị Bích Lệ, chủ cơ sở chế biến hạt sen Trường Phát kể, có thời điểm xã Long Tân từng phát triển được hàng trăm hec-ta sen.
Tuy nhiên, những năm trước, hạt sen chỉ được bán cho 1 doanh nghiệp đóng hàng tươi xuất khẩu. Chỉ những những gương sen vừa chín tới, những hạt sen to đều mới được đối tác thu mua. Số sen bán được chẳng bao nhiêu trong khi số bỏ đi lại rất nhiều.
Năm 2005, cơ sở chế biến hạt sen Trường Phát của bà Lệ được thành lập đã mở ra hy vọng khai thác tốt hơn nguồn tài nguyên bản địa, vực dậy tìm năng cây sen truyền thống ở địa phương.
Để giúp nông dân có đầu ra ổn định, cơ sở đã thu mua hầu hết các thành phần của cây sen từ lá, củ đến gương sen. Ngoài bán tươi, Trường Phát còn liên tục nghiên cứu, đưa ra thị trường nhiều loại sản phẩm chế biến để gia tăng giá trị cho mặt hàng nông sản này.
Từ năm 2017, sản phẩm của Trường Phát đã được vinh danh là sản phẩm nông nghiệp nông thôn tiêu biểu của tỉnh. Đến năm 2019, các sản phẩm trà hạt sen, trà củ sen, hạt sen sấy bơ đều được công nhận sản phẩm OCOP “3 sao” do Đồng Nai lần đầu tổ chức.
Trước đây, sản phẩm của cơ sở thường chỉ phân phối cho các đại lý lớn. Từ khi được chọn tham gia OCOP, chủ cơ sở đã đầu tư thêm dây chuyền mới để sản xuất, đóng gói hiện đại, hướng đến việc đưa sản phẩm vào các chuỗi siêu thị và cửa hàng tiện lợi.
Bà Lệ (trái) cùng các nhân công sơ chế hạt sen. Ảnh Phan Anh
Bà Lệ cho biết, chứng nhận OCOP là sự ghi nhận xứng đáng cho nỗ lực phát triển sản phẩm địa phương của của người dân Nhơn Trạch. Tuy nhiên, quy mô mô sản xuất của cơ sở vẫn còn khiêm tốn.
“Qua OCOP, cơ sở hi vọng sẽ tiếp cận tốt hơn các nguồn vốn ưu đãi, các chương trình xúc tiến thương mại để đưa thương hiệu sen Nhơn Trạch đến gần hơn thị trường, góp phần nâng tầm đặc sản địa phương”- bà Lệ chia sẻ.
Lên đời cho khổ qua rừng
Trà túi lọc khổ qua rừng của Công ty Hiệp Vân (TP.Long Khánh) cũng được chọn là 1 trong 12 sản phẩm tiêu biểu để xây dựng mô hình điểm trong chương trình OCOP của Đồng Nai giai đoạn 2019-2020.
Ông Nguyễn Văn Hiệp – Giám đốc Công ty Hiệp Vân kể: Khổ qua rừng vốn là món ăn khá phổ biến của hầu hết người dân trong vùng. Tuy nhiên, nhiều người chỉ sử dụng đọt và trái của khổ qua rừng làm thức ăn. Trong khi công dụng làm dược liệu ít được chú ý, nên các thành phần của khổ qua rừng thường bị bỏ phí.
Ông Hiệp (giữa) hướng dẫn kỹ thuật cho các nông dân trồng khổ qua rừng
Với mong muốn đưa vị đắng của khổ qua rừng thành vị ngọt của đặc sản địa phương; hàng loạt sản phẩm từ món ăn, cho tới túi trà dược liệu đã được Công ty Hiệp Vân lần lượt cho ra đời.
Từ năm 2018, công ty này đã đứng ra ký hợp đồng tiêu thụ khổ qua rừng với 3 HTX và hơn 10 hộ dân khác trên địa bàn tỉnh để ổn định vùng nguyên liệu hơn 20 ha.
Ông Vy Văn Minh, một nông dân trồng và cung cấp nguyên liệu cho công ty kể: Trước đây, ông thường hái khổ qua mang ra chợ tự bán với giá không ổn định. Nay, được hỗ trợ giống, kỹ thuật và cam kết thu mua từ doanh nghiệp, 3 sào khổ qua rừng của gia đình ông đã cho thu hoạch được khoảng 30 triệu đồng/tháng.
Hiện Công ty Hiệp Vân đang có 10 dòng sản phẩm cả tươi và khô làm từ khô qua rừng. Trong đó, chủ lực vẫn là sản phẩm trà chế biến hoàn toàn từ khổ qua rừng để đảm bảo dinh dưỡng và dược tính.
Sơ chế khổ qua rừng
Hiện công ty đã phát triển thêm nhiều sản phẩm khác như viên nang tinh chất khổ qua rừng, bột khổ qua rừng matcha và cao dược liệu. Ông Hiệp cho biết, chương trình OCOP đã hỗ trợ rất nhiều cho cơ sở trong quảng bá về sản phẩm. Có chứng nhận OCOP, công ty càng mạnh dạn đầu tư thêm máy móc, thiết bị để chuẩn hóa sản phẩm từ chế biến đến đóng gói.
Theo ông Huỳnh Thành Vinh – Giám đốc Sở NN-PTNT Đồng Nai, mục tiêu xây dựng chương trình OCOP là nhằm góp phần tạo ra nhiều sản phẩm hàng hóa chất lượng cao, có thương hiệu mang tính đặc trưng lợi thế của mỗi vùng, mỗi xã, đáp ứng cho tiêu dùng trong tỉnh, trong nước và xuất khẩu.
